The Spirit – Basishouding (1)

Jouw basishouding van waaruit je contact maakt is essentieel voor de toepassing van motiverende gespreksvoering; jouw manier waarop je jouw cliënt benadert. Deze basishouding is gebaseerd op autonomie, samenwerking, ontlokken en compassie. Compassie betekent dat jij je actief inzet voor het welzijn van je cliënt, de behoeften van deze cliënt staan voorop. Wat heeft hij of zij aan ondersteuning nodig om gedrag te veranderen. het gaat er in eerste instantie niet om dat je iets aanbrengt of toevoegt wat ontbreekt, maar dat je onderzoekt en ontlokt wat er al aan kennis en vaardigheden is en dit versterkt en zo nodig uitbreidt.

Autonomie: Jouw cliënt is van absolute waarde. Ook als jouw cliënt dingen doet waar jij zelf niet achter staat. Het is zijn of haar leven.

Samenwerking: Jij bent expert in je vak, de ander is expert in zichzelf en wat past binnen het leven op dat moment. Je doet het samen en benadrukt dit ook in het gesprek met jouw cliënt. Dit borgt ook de gelijkwaardigheid tussen de jou en de ander.

Ontlokken: Jouw cliënt heeft veel in huis. Jouw taak om het naar boven te halen, te ontlokken zodat de motivatie boven tafel komt.

Wat kun jij doen om de ander in zijn of haar kracht te zetten? (2) 

Hierbij enkele voorbeeldzinnen ter inspiratie die je cliënt activeren en passen bij een basishouding gebaseerd op autonomie, samenwerking, ontlokken en compassie.

– Jij / U weet het beste wat er in uw leven wel of niet past. Ik heb de medische kennis. Wij hebben elkaar nodig om te puzzelen wat past in uw leven. Ik nodig u graag uit om daarin met mij samen te werken. Hoe kijkt u hier tegenaan?

– Vandaag gaan wij uw risicoscore bepalen op het krijgen van hart- en vaatproblemen. Wat mag er wat u betreft ook aan de orde komen?

– Hoe kijkt u tegen deze uitslag aan? Of wat betekent deze uitslag voor u?

– Volgens de risico score valt u in het verhoogde risico. Wij hebben daarvoor verschillende opties waaruit u kunt kiezen. We hebben optie A. niks doen. B. ik geef leefstijladvies en u kijkt wat past in u leven en gaat daar zelf mee aan de slag. of C. Gesprek met onze praktijkondersteuner. Zij is zeer kundig in het begeleiden van leefstijlaanpassingen. Wat spreekt u het meest aan?

Focus als noodzaak opzoek naar motivatie (3)

Hier een paar voorbeelden. Kijk wat het beste bij je past of verzin er zelf eentje.

1. Vandaag gaan wij uw risicoscore bepalen op het krijgen van hart- en vaatproblemen. Wat mag er binnen dat kader wat u betreft ook aan de orde komen?
2. U bent opgeroepen voor het bepalen van de risicoscore. Fijn dat u er bent. Wat wilt u binnen dit kader bespreken?
3. Wij gaan samen de kans op het krijgen van hart- en vaatziekte in beeld brengen. Wat wilt u in ieder geval bespreken vandaag?

Motivatie hoe kom je daar? (4)  

Elke individu een eigen route

Enkele nuttige, korte en eenvoudige open vragen voor tijdens het consult:

1. Waar hebt u op dit moment het meeste last van?
2. Wat vind u het vervelendste aan … ?
3. Wat gebeurt er precies wanneer u die pijn, dat ongemak ervaart?
4. Wat is u het eerste opgevallen wanneer je … ?
5. Vertel mij er eens wat meer over?
6. …

Inzet van de schaalvraag (9)

Inzet van de schaalvraag:

Een eenvoudige methode om verandertaal uit te lokken, is door gebruik te maken van de schaalvraag of liniaalvraag. Maak een liniaal met gradaties van 0 tot en met 10. (soms helpt het om het visueel te maken, maar dit hoeft niet)

Stel de volgende vraag aan de cliënt:

“Hoe belangrijk is het voor u om te stoppen met roken?” 0 staat voor zeer onbelangrijk en 10 voor zeer belangrijk.

Stel de cliënt geeft een 5.

Je eerste vraag is dan: wat zit er in de 5 of wat maakt dat het al een 5 is?

Je roept hiermee direct verandertaal op. Let erop dat je altijd doorvraagt op het cijfer, want pas dan de argumenten die pleiten VOOR gedragsverandering van je cliënt. (verandertaal)

In veel gevallen vraag je ook het vertrouwen uit, vraag dan:

“Stel, dat u besluit om te stoppen met roken. Hoeveel vertrouwen hebt u dat u daar in zult slagen?” 0 staat dan voor absoluut geen vertrouwen en 10 voor zeer veel vertrouwen. De antwoorden zijn gericht op verandering. Stel daarom niet de vraag: “Waarom zit u op 3 en niet op 10?” Dat roept een antwoord op die indruist tegen verandering.

Als je het de belangrijkheid en vertrouwen hebt uitgevraagd dan kun je de vraag stellen: “Wat heeft u nodig om van een 5 naar een 6 of 7 te komen?” Maak hierbij geen grote stappen van 5 naar 9. Dat werkt averechts.